മുഹമ്മദ് അഹ്മദ് ഖാനിൽ നിന്ന് മുഹമ്മദ് അബ്ദുൽ സമദിലേക്ക് ഉള്ള ദൂരം; ബഹുഭാര്യത്വവും പരിരക്ഷയും

ഇന്നത്തെ ചീഫ് ജസ്റ്റിസ് ഡി വൈ ചന്ദ്രചൂഡിന്റെ പിതാവ് ചീഫ് ജസ്റ്റിസ് വൈ വി ചന്ദ്രചൂഡിന്റെ നേതൃത്വത്തിലുള്ള അഞ്ചംഗ ബെഞ്ചാണ് ഇന്ത്യയുടെ രാഷ്ട്രീയ ചരിത്രം പോലും മാറ്റി മറിക്കുവാൻ കാരണമായ Mohd. Ahmed Khan v. Sha Banu Begum ( 1985 SCR ( 3 ) 844 ) കേസിൽ വിധി പറഞ്ഞത്. 1978ൽ 62 വയസ് പ്രായമുള്ള ഭാര്യ ഷഹ ബാനു തന്റെ ഭർത്താവായ അഡ്വ. മുഹമ്മദ് അഹ്മദ് ഖാനിൽ നിന്ന് ചെലവിനു ലഭിക്കുന്നതിനു വേണ്ടി കേസ് ഫയൽ ചെയ്തു. 43 വർഷമാണ് അവർ ഒന്നിച്ചു താമസിച്ചത്. വിവാഹ മോചിത ആയതിനാൽ ഇസ്ലാമിക ശരീഅ പ്രകാരം ഇദ്ദ കാലയളവിൽ മാത്രം ( മൂന്നു ചന്ദ്ര മാസം ) ചെലവ് ലഭിക്കുവാൻ അർഹതയുള്ളു എന്ന വാദം സ്ഥാപിക്കുവാനാണ് ഭർത്താവ് സുപ്രീം കോടതി വരെ പോയത്. അയാളുടെ എല്ലാ വാദങ്ങളും തള്ളിയ സുപ്രീം കോടതി ഷഹ ബാനു ബീഗത്തിനു സിആർപിസി 125 പ്രകാരം ചെലവിനു ലഭിക്കുവാൻ അവകാശം ഉണ്ടെന്നു കണിശമായി പറഞ്ഞു. മത നിയമത്തിനു മുകളിൽ സെക്യുലർ നിയമത്തെ പ്രതിഷ്ഠിച്ചു എന്നു മാത്രമല്ല , ഒരു മതേതര രാജ്യത്ത് മുസ്ലിം സ്ത്രീക്ക് സംരക്ഷണം ഉറപ്പു വരുത്തുന്ന വിധി ന്യായമായിരുന്നു അത്.

ആ വിധിക്കെതിരെ മത മേധാവികൾ രാജ്യത്തിന്റെ എല്ലാ ഭാഗങ്ങളിലും ശരീഅത്ത് സംരക്ഷണ റാലികൾ സംഘടിപ്പിച്ചു. 43 വർഷം കൂടെ താമസിച്ച സ്ത്രീക്ക് ചെലവിനു നൽകണമെന്ന മനുഷ്യത്വപരമായ വിധിന്യായത്തിനെതിരെയാണ് മത നേതൃത്വവും അവരോടൊപ്പം ചേർന്നു മത രാഷ്ട്രീയക്കാരും പ്രക്ഷോഭം സംഘിപ്പിച്ചത്. അന്ന് ഒമ്പതാം ക്ലാസ് വിദ്യാർത്ഥിയായിരുന്ന ഞാനും ശരീഅത്ത് സംരക്ഷണ റാലിയിൽ പങ്കെടുത്തിരുന്നു,മുദ്രാ വാക്യങ്ങൾ വിളിച്ചിരുന്നു. മഹല്ലുകൾ കേന്ദ്രീകരിച്ചു റാലികളും പ്രഭാഷണങ്ങളും സംഘടിപ്പിച്ചു.

പ്രധാനമന്ത്രി ശ്രീ രാജീവ് ഗാന്ധി ഇസ്ലാം മത മൗലിക വാദികൾക്ക് കീഴടങ്ങി. സുപ്രീം കോടതി വിധിയെ മറി കടക്കുവാൻ മുസ്ലിം വിവാഹ മോചിത സംരക്ഷണ നിയമം 1986 പാസാക്കി. രാജീവ് ഗാന്ധി മന്ത്രി സഭയിലെ നിയമ മന്ത്രി അശോക് സെൻ ആയിരുന്നു അന്നു ബില്ല് സഭയിൽ അവതരിപ്പിച്ചത്. ഞങ്ങൾ ഒക്കെ ശരീഅത്ത് സംരക്ഷിക്കുന്നതിൽ പങ്കു വഹിക്കുവാൻ കഴിഞ്ഞതിൽ പടച്ചവനെ സ്തുതിച്ചു രണ്ട് റകഅത്ത് നിസ്കരിച്ചു. അന്നത്തെ മുസ്ലിം ഏകീകരണവും മത മൗലിക വാദികൾക്ക് കിഴടങ്ങിയ നിയമ നിർമ്മാണവും ഹിന്ദുത്വ രാഷ്ട്രീയം ശക്തിപ്പെടുവാൻ കാരണമായി. ഈ "മുസ്ലിം പ്രീണനനയ"ത്തിനെതിരെ വലിയ തോതിൽ അവർ പ്രചരണം നടത്തി. രാമ ക്ഷേത്ര ശിലാന്യാസവും അയോധ്യയും കത്തിച്ചു നിർത്തി.

സ്വതന്ത്ര ഇന്ത്യയിൽ മുസ്ലിം സ്ത്രീക്കു നേരെ പുരുഷന്മാർ ഒറ്റക്കെട്ടായി അണി നിരന്നു രാഷ്ട്രീയ നേതൃത്വത്തെ കീഴ്പെടുത്തി സമ്പാദിച്ച അന്യായ നിയമമാണ് 1986 ലെ നിയമം. 1986 ലെ നിയമത്തിന് മറ്റു പല സവിശേഷതകളും ഉണ്ടെങ്കിലും അതു വന്ന വഴി ഇന്ത്യയിലെ രാഷ്ട്രീയ ഭാവിയെ നിശ്ചയിക്കുവാൻ പര്യാപ്തവും മത മേധാവിത്വം രാഷ്ട്രീയ നേതൃത്വത്തെ കീഴ്പ്പെടുത്തുന്ന അശ്ലീല കാഴ്ചയായിരുന്നുവെന്നും ചരിത്രത്തിൽ രേഖപ്പെടുത്തപ്പെട്ടു. അതു ഹിന്ദുത്വ രാഷ്ട്രീയത്തിനു നൽകിയ കുതിപ്പു നിസ്സാരമായിരുന്നില്ല.

1986 ലെ നിയമം പലഘട്ടങ്ങളിലും സുപ്രീം കോടതിയിൽ ചോദ്യം ചെയപ്പെട്ടു. ഡാനിയൽ ലെത്തീഫി കേസിൽ 1986 ലെ നിയമം ഭരണ ഘടന പരമാണെന്നു 2001 ൽ സുപ്രീം കോടതി അഞ്ച് അംഗ ബെഞ്ച് നിരീക്ഷിച്ചു.( Daniel Latifi & Anr v. Union of India ). എന്നാൽ എന്തു കാരണം കൊണ്ടാണോ 1986ലെ നിയമം ഉണ്ടായത് അതിന്റെ അടി വേരു മുറിക്കുന്ന ഉത്തരവാണ് 2010 ഷബാന ബാനോ കേസിൽ സുപ്രീം കോടതി പറഞ്ഞത് ( Shaban Banu v. Imran Khan ( 2010 1 SCC ). ഈ കേസിൽ 1986 ലെ നിയമം ഉണ്ടെങ്കിലും 125 സിആർപിസി പ്രകാരം ജീവനാംശ അവകാശം മുസ്ലിം സ്ത്രീക്ക് ഉണ്ടെന്നു വീണ്ടും സുപ്രിം കോടതി പറഞ്ഞു. 2010 ൽ വീണ്ടും K . Zunaideen v Ameena Begum കേസിൽ ഇതു ആവർത്തിച്ചു. ഇങ്ങിനെ രണ്ടു വട്ടം സുപ്രിം കോടതി മുസ്ലിം സ്ത്രീയുടെ സെക്യുലർ അവകാശം ആവർത്തിച്ചു ഉറപ്പിച്ചിട്ടും അതിനെതിരെ സുപ്രിം കോടതിയെ സമീപിക്കുവാൻ മുസ്ലിം പുരുഷൻ തയ്യാറാകുന്നതു മതവകാശം നൽകുന്ന ബലത്തിൽ മാത്രമാണ്.

1937 ലെ ശെരീഅത്ത് അപ്ലിക്കേഷൻ ആക്ട് വിവാഹം , വിവാഹ മോചനം, ദത്തു . ജീവനാംശം, അനന്തരവകാശം തുടങ്ങിയ കാര്യങ്ങളിൽ മുസ്ലിമീങ്ങൾക്ക് ശരീഅത്ത് ആണ് ബാധകമാവുക എന്നു വ്യക്തമായി പറഞ്ഞിട്ടുണ്ടെന്ന ബലത്തിലാണ് പല വട്ടം സുപ്രിം കോടതി നിരാകരിച്ച കാര്യത്തിനു വേണ്ടി വീണ്ടും കോടതിയെ സമീപിക്കുന്നത്. അവസാനം സുപ്രിം കോടതി അതിശക്തമായി തന്നെ ജൂലൈ 10 നു Muhammed Abdul Samad v. State of Telangana & Anr കേസിൽ പറഞ്ഞത് 1986 ആക്ട് ഉണ്ടെങ്കിലും സിആർപിസി 125 പ്രകാരം ത്വലാഖ് ചൊല്ലപ്പെട്ട മുസ്ലിം സ്ത്രീക്ക് ജീവനാംശം ലഭിക്കുവാൻ അവകാശം ഉണ്ടെന്നു തന്നെയാണ്. മാത്രവുമല്ല വിവാഹ മോചിതയായ മുസ്ലിം സ്ത്രീക്ക് 125 സിആർപിസി പ്രകാരവും 1986 ലെ ആക്ട് പ്രകാരവും ജീവനാംശം തേടാമെന്ന സുപ്രധാനമായ പ്രഖ്യാപനവുമാണ് സുപ്രിം കോടതി നടത്തിയിരിക്കുന്നത്.

ആ വിധി ന്യായത്തിലെ പ്രധാന നിരീക്ഷണങ്ങൾ

1Section 125 of the CrPC applies to all married women including Muslim married women.

2 Section 125 of the CrPC applies to all non-Muslim divorced women.

3 Insofar as divorced Muslim women are concerned, -

4 Section 125 of the CrPC applies to all such Muslim women, married and divorced under the Special Marriage Act in addition to remedies available under the Special Marriage Act.

ii) If Muslim women are married and divorced under Muslim law then Section 125 of the CrPC as well as the provisions of the 1986 Act are applicable. Option lies with the Muslim divorced women to seek remedy under either of the two laws or both laws. This is because the 1986 Act is not in derogation of Section 125 of the CrPC but in addition to the said provision.

iii) If Section 125 of the CrPC is also resorted to by a divorced Muslim woman, as per the definition under the 1986 Act, then any order passed under the provisions of 1986 Act shall be taken into consideration under Section 127(3)(b) of the CrPC. [This means that if any maintenance has been given to Muslim wife under the personal law, then it shall be taken into account by the Magistrate to alter the maintenance order under Section 127(3)(b)]

5 )In case of an illegal divorce as per the provisions of the 2019 Act then,

i)relief under Section 5 of the said Act could be availed for seeking subsistence allowance or, at the option of such a Muslim woman, remedy under Section 125 of the CrPC could also be availed.

ii) If during the pendency of a petition filed under Section 125 of the CrPC, a Muslim woman is 'divorced' then she can take recourse under Section 125 of the CrPC or file a petition under the 2019 Act.

iii) The provisions of the 2019 Act provide remedy in addition to and not in derogation of Section 125 of the CrPC. എന്നിവയാണ്.

1937 ലെ ശരീഅത്ത് അപ്ലിക്കേഷൻ ആക്ട് അപ്രസക്തമാക്കുന്ന വിധി ന്യായമാണ് ഈ കേസിലും സുപ്രിം കോടതി ആവർത്തിച്ചിരിക്കുന്നത്. 2010 ലും 2024 ലും 1985ൽ പുറപ്പെടുവിച്ച അതേ വിധി ന്യായം തന്നെ സുപ്രീം കോടതി പുറപ്പെടുവിക്കുക ഉണ്ടായി. എന്നാൽ 1985ലെ വിധിന്യായത്തെ മറി കടക്കാൻ 1986ൽ സർക്കാർ ഒരു നിയമം തന്നെ നിർമിച്ചു നൽകി പുരുഷ പ്രജകൾക്ക്. 86 ലെ നിയമം നിലനിൽക്കേ തന്നെയാണ് ആ നിയമത്തിന്റെ സത്തയെ ചോർത്തി കളയുന്ന രീതിയിൽ സുപ്രധാനമായ മൂന്ന് വിധി ന്യായങ്ങൾ സുപ്രീം കോടതി പുറപ്പെടുവിച്ചിട്ടുള്ളത്. എന്നാൽ 1985 ൽ നിന്നും 2024 ൽ എത്തുമ്പോൾ ഉണ്ടായ മൗലികമായ മാറ്റം സുപ്രീംകോടതി വിധി ന്യായത്തെ ചോദ്യം ചെയ്യുവാൻ മത പൗരോഹിത്യമോ മത രാഷ്ട്രീയക്കാരോ തയ്യാറാകുന്നില്ല എന്നതാണ്. മത പൗരോഹിത്യം സ്ത്രീ വിരുദ്ധമായ നിലപാടുകൾ കൈക്കൊള്ളുമ്പോളും ഉമ്മത്ത് അതു നിരാകരിക്കുന്ന കാഴ്ചയാണ് ഇത് വ്യകതമാക്കുന്നത്. 1986 ലെ നിയമ നിർമ്മാണത്തിന് നേതൃത്വം നൽകിയ കോൺഗ്രസ് പാർട്ടിയോ അന്ന് അതിനെ പിന്തുണച്ചിരുന്ന ജമാ അത്ത ഇസ്ലാമി, മുസ്ലി ലീഗ് , മുസ്ലിം പേഴ്സണൽ ലോ ബോർഡ് തുടങ്ങി ഒരു സംഘടനയും 2024ലെ വിധി ന്യായത്തിന് എതിരെ നിലപാടുകൾ എടുക്കുന്നില്ല എന്നതും ആശാവഹമാണ്.

ജീവനാംശം, ദത്തവകാശം, വിവാഹ മോചനം തുടങ്ങിയ കാര്യങ്ങളിൽ മത പണ്ഡിതർ പറയുന്ന ശരീഅത്ത് നിലപാടുകളെ പൂർണ്ണമായും തളളുന്ന സമീപനമാണ് നമ്മുടെ കോടതികൾ സ്വീകരിക്കുന്നത്. ദത്ത് അവകാശം മുസ്ലിമീങ്ങൾക്ക് ഇല്ലെന്നു കർശന നിലപാടു സമുദായ നേതാക്കൾ പറഞ്ഞപ്പോൾ 2014 ലെ Shabnam Hashmi v Union of India ( AIR 2014 SC1281 ) കേസിൽ സുപ്രീം കോടതി പറഞ്ഞത് മുസ്ലിമീങ്ങൾക്ക് ജുവനൈൽ ജസ്റ്റിസ് ( Care & Protection ) ആക്ട് പ്രകാരം ദത്ത് അവകാശം ഉണ്ടെന്നു തന്നെയാണ്. "കുല " പ്രകാരം മുസ്ലിം സ്ത്രീക് വിവാഹ മോചന അവകാശം ഉണ്ടെന്നു കേരള ഹൈക്കോടതി പറഞ്ഞപ്പോഴും പുരുഷ പണ്ഡിത സഭ അതിനെതിരെ നിലപാടുകൾ എടുത്തു. നൂറു കണക്കിനു മുസ്ലിം സ്ത്രീകളാണ് കേരളത്തിലെ കുടുംബ കോടതികൾ വഴി ഈ അവകാശം വിനിയോഗിച്ചു വിവാഹ മോചനം നേടിയിരിക്കുന്നത്. ദൗർഭാഗ്യകരമായ കാര്യം ഈ വിധിക്കെതിരെ സുപ്രിം കോടതിയെ സമീപിച്ചത് കേരളത്തിലെ മുസ്ലിം പുരുഷന്മാരാണ്. ഇങ്ങിനെ ഓരോന്നും പരിശോധിച്ചാൽ 1937 ലെ ശരീഅത്ത് അപ്ലികേഷൻ ആക്ട് പ്രകാരം ബാക്കി ഉള്ളത് അനന്തര സ്വത്തിലെ വിവേചനവും പുരുഷൻ അനുഭവിക്കുന്ന ബഹു ഭാര്യത്വ അവകാശവും മാത്രമാണെന്നു കാണാൻ കഴിയും .

2023 മാർച്ച് 8 നു മുസ്ലിം സ്ത്രീകൾക്ക് നേരെ ഉള്ള വിവേചനം സമൂഹത്തിന്റെ ശ്രദ്ധയിൽ പെടുത്തുന്നതിനും അനന്തരാവകാശ നിയമത്തിലെ സ്ത്രീ വിവേചനം അവസാനിപ്പിക്കുവാനും നിലവിലുള്ള ഇന്ത്യൻ സഹചരുതിയിൽ ഉപയോഗിക്കാവുന്ന ഒരു മാർഗ്ഗം എന്ന നിലയിൽ ആണ് സ്പഷ്യൽ മാര്യേജ് ആക്ട് ( SMA ) സെക്ഷൻ 15 പ്രകാരം ഞങ്ങളുടെ വിവാഹം ഹോസ് ദുർഗ്ഗ് സബ് രജിസ്ട്രാർ മുമ്പാകെ രജിസ്റ്റർ ചെയ്തത്. പൗരോഹിത്യവും മത രാഷ്ട്രീയക്കാരും അതി ശക്തമായ എതിർപ്പ് അന്നു ഉയർത്തിയിരുന്നുവെങ്കിലും അതിന് ശേഷം കേരളത്തിലെ സബ്ബ് രജിസ്ട്രാർ ഓഫീസുകളിൽ സെക്ഷൻ 15 പ്രകാരം രജിസ്റ്റർ ചെയ്യപ്പെടുന്ന മുസ്ലിം സമുദായ അംഗങ്ങളുടെ വിവാഹത്തിന്റെ എണ്ണം പരിശോധിച്ചാൽ പൗരോഹിത്യത്തിന്റെയും മത രാഷ്ട്രീയക്കാരുടെയും നിലപാടുകൾ തള്ളുന്ന സമീപനം ആണ് സമുദായം കൈക്കൊള്ളുന്നത് എന്ന് ബോധ്യമാകും. അതേ പോലെ തന്നെ മുസ്ലീം സമുദായത്തിലെ ബഹു ഭാര്യത്വവും അവസാനിച്ച മട്ടാണ് .

1980 കൾക്കു ശേഷമുള്ള കണക്കുകൾ പരിശിധിച്ചാൽ ബഹു ഭാര്യത്വ നിരക്ക് കുത്തനെ താഴേക്ക് വരുന്നതായി കാണാം ബഹു ഭാര്യത്വ അവകാശത്തോട് മുഖം തിരിഞ്ഞ് നിൽക്കുന്ന സമൂഹമാണ് മുസ്ലിം സമുദായമെന്നു പ്രയോഗിക തലത്തിൽ ബോധ്യമാകും. എന്നാൽ തീർത്തും ഉപയോഗ ശൂന്യമായ ഒരവകാശത്തിന് വേണ്ടി മുസ്ലീം പൗരോഹിത്യം വാശി പിടിക്കുന്നതിന് കൂട്ട് നിൽക്കുന്ന സമീപനം ആണ് രാഷ്ട്രീയ നേതൃത്വം കൈക്കൊള്ളുന്നത്. ഇന്ത്യൻ ശിക്ഷ നിയമ വകുപ്പ് 494 പ്രകാരം ഒരാൾക്ക് ഒരു വിവാഹം മാത്രമേ അനുവദിക്കുന്നുള്ളൂ .ഈ വകുപ്പ് ഒന്നിൽ കൂടുതൽ വിവാഹം കഴിച്ച ആളിനെ ശിക്ഷിക്കുവാൻ ഉള്ളതാണ്. ജൂലൈ ഒന്നുമുതൽ നിലവില വന്ന ഭാരതീയ ന്യായ് സംഹിതയിൽ സമാനമായ വകുപ്പ് 82 ആണ്.

പഴയ നിയമത്തിലും പുതിയ നിയമത്തിലും മുസ്ലീം പുരുഷന്മാർക്ക് ശിക്ഷയില്ല. മുസ്ലിം പുരുഷന്മാർക്കു നൽകുന്ന ഈ പരിരക്ഷ ആധുനിക സമൂഹത്തോട് ചേർന്നു പോകുന്ന ഒന്നല്ല. അത് എടുത്ത് മാറ്റേണ്ടതാണ്. അത്തരം പരിരക്ഷ നൽകുന്നത് സ്ത്രീകളുടെ അന്തസ്സിനും അഭിമാനത്തിനും നേരെയുള്ള വെല്ലുവിളി കൂടിയാണ്. ഭരണഘടനയിലെ അനുഛേദം 14 , 21 പ്രകാരം ഈ രണ്ട് കാര്യത്തിൽ നിയമ നിർമ്മാണ സഭകളോ കോടതികളോ നിലപാടുകൾ എടുത്താൽ ഇന്ത്യയിലെ മുസ്ലിം സ്ത്രീക്ക് അഭിമാനകരമായ ജീവിതം സാധ്യമാകൂ.

Opinion

Opinion

കുട്ടികളിലെ പ്രമേഹ സാധ്യത; മുൻകരുതലും പരിഹാരവും

Opinion

രാഹുലിന്റെ മാപ്പും ഇൻഡ്യ മുന്നണിയുടെ ഭാവിയും; സിപിഐ പറയുന്നതോ 'പ്ലീസ്, വെയിറ്റ് ആൻഡ് സീ..' എന്നും!

Opinion

ലീഗും സമസ്തയും തമ്മിലകന്നാല്‍ ന്യൂനപക്ഷങ്ങളുടെ ഭാവിയാണ് പ്രതിസന്ധിയിലാവുക

Opinion

ചീഫ് ജസ്റ്റിസ് ഡി വൈ ചന്ദ്രചൂഡിന്റെ പടിയിറക്കവും തകരുന്ന ലിബറൽ സ്വപ്നങ്ങളും